dam
Een must see: de VPRO-serie van fotograaf Ruben Terlou, Langs de Oevers van de Yangtze. Hij laat zien hoe de gewone Chinees werkt en leeft.

Bijzonder indrukwekkend vond ik aflevering 4, over de bouw van de Drieklovendam. Door deze immense dam, gebouwd tussen 1994 en 2006, werd de rivier stroomopwaarts drie keer zo breed en steeg het water 160 meter.

Zo’n 90 dorpen en 13 steden moesten wijken. Tussen de 1 en 2 miljoen Chinezen werden gedwongen te verhuizen.

Het verdriet en de frustratie ligt 10 jaar later nog dicht aan de oppervlakte. Een bewoonster vertelt eerst hoe alles beter is geworden: een mooi huis met elektriciteit, stromend water en tv.

Maar dan, als Ruben doorvraagt op haar gevoel.

Wij zijn migranten, ons huis is opgeslokt en ligt op de bodem van de rivier. Het maakt me soms droevig.’

‘Heb je een eerlijke vergoeding gekregen?’, vraagt Ruben.

‘Eerlijk of niet wat doe je eraan’, antwoordt ze.

‘Wij zijn als kinderen. Je kunt wel met de overheid in discussie gaan, maar het blijven je ouders.’

Ik moest denken aan Adje van Beek, die ik in 2011 interviewde over hun gedwongen verhuizing uit de Overdiepse Polder. Om ruimte te maken voor het water en overstromingen te voorkomen.

Hoe zou Adje de Nederlandse overheid zien? Als lastige ouders, die haar een hoop kopzorgen hebben bezorgd en onder wiens besluit ze niet uitkwam? Ik kan het me goed voorstellen.

Maar met deze ouders had het wel nut om in discussie te gaan. Door zelf met het “terpenplan” te komen, kon een aantal gezinnen op terpen blijven wonen en werken.

De familie van Beek besloot weliswaar te vertrekken, maar boert nu op een gloednieuw bedrijf in Terheijden. Het was ingrijpend en verdrietig en de familie heeft hard moeten knokken voor deze oplossing. Maar er is perspectief geboden.

Dat perspectief is veel “ingedamde” bewoners langs de Yangtze ontnomen. Een visser vertelt dat hij nu vuilnis uit de rivier moet halen, omdat er vanwege het gestegen peil te weinig vis in het water zit.

Ruben: ‘Kun je daar van leven?’

De visser: ‘Niet echt.’

Hoe krijgt Ruben Terlou deze openhartige verhalen uit de mensen? Dat ga ik binnenkort analyseren en met jullie delen.

Bekijk de uitzending

Bekijk de foto’s van Ruben Terlou